پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ

دوره تخصصی: ساخت عادت خواب خوب: ۴۹ شب تا پوست جوان و صاف، بدن متعادل، ذهن متمرکز و روانی آرام

معرفی پرسشنامه:

پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) یکی از معتبرترین ابزارهای ارزیابی کیفیت خواب است که برای سنجش مشکلات خواب طی چهار هفته گذشته طراحی شده است. این پرسشنامه شامل ۷ مؤلفه اصلی بوده و هر مؤلفه نمره‌ای بین ۰ تا ۳ دریافت می‌کند. نمره کلی از ۰ تا ۲۱ متغیر است که نمره بالاتر نشان‌دهنده کیفیت خواب نامناسب است.

مؤلفه‌های پرسشنامه:

۱. کیفیت خواب ذهنی: ارزیابی کلی فرد از کیفیت خواب خود.
۲. تاخیر در به خواب رفتن: مدت زمانی که طول می‌کشد تا فرد به خواب برود.
۳. مدت زمان خواب مفید: کل ساعت‌های خواب واقعی در شب.
۴. کارایی خواب: نسبت زمان خواب مفید به کل زمان حضور در رختخواب.
۵. اختلالات خواب: بیدار شدن‌های مکرر در شب، کابوس‌ها، مشکلات تنفسی و…
6. مصرف داروهای خواب‌آور: استفاده از قرص‌های خواب یا دمنوش‌ها برای خواب بهتر.
7. عملکرد روزانه: مشکلات ناشی از خواب نامناسب مانند خواب‌آلودگی روزانه، کاهش تمرکز و انرژی.

اهمیت بالینی کیفیت خواب:

کیفیت خواب یکی از عوامل کلیدی در سلامت جسمی و روانی است. تحقیقات نشان داده‌اند که بین ۱۵ تا ۳۵ درصد افراد بزرگسال از مشکلات خواب رنج می‌برند (Karacan et al., 1983, 1978). علاوه بر این، خواب ناکافی یا بی‌کیفیت می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت، افسردگی و حتی کاهش طول عمر را افزایش دهد (Kripke et al., 1979).

مطالعات اخیر تأکید دارند که خواب کمتر از ۶ ساعت در شب، احتمال مرگ‌ومیر زودرس را تا ۱۲٪ افزایش می‌دهد (Cappuccio et al., 2010). همچنین، کیفیت خواب پایین می‌تواند یکی از نشانه‌های اولیه بیماری‌های نورولوژیک مانند آلزایمر باشد (Ju et al., 2014).

تعریف مفهومی :

کیفیت خواب به دو دلیل عمده سازه بسیار مهم بالینی است . دلیل اول : شکایت افراد در مورد کیفیت خوابی که دارند ، بسیار رایج است: بررسی ها نشان دهنده این است که ۱۵ تا ۳۵ درصد جمعیت بزرگسال از وجود اختلال در کیفیت خواب خود شکایت دارند ، به عنوان مثال مشکل در بخواب رفتن و مشکل در داشتن مدت زمان خواب مناسب ( کاراکان و همکاران ، ۱۹۸۳، ۱۹۷۸) . دومین دلیل : کیفیت خواب پایین می تواند مهمترین نشانه وجود اختلالات خواب و پزشکی باشد . یکی از مهمترین مولفه های که کیفیت خواب را اندازه گیری می کند مولفه مدت زمان خواب است . این مولفه ممکن است رابطه مستقیمی با مرگ و میر افراد داشته باشد ( کریپکی و همکاران ، ۱۹۷۹ به ترجمه سامرند صالحی ) . پرسشنامه حاضر علاوه بر مولفه مدت زمان خواب ۵ مولفه دیگر را نیز ارزیابی می کند.نمره‌گذاری پرسشنامه PSQI:

هر یک از ۷ مؤلفه پرسشنامه بین ۰ تا ۳ نمره دریافت می‌کند و مجموع امتیازات نشان‌دهنده وضعیت خواب فرد است:نمره ۰ تا ۵: خواب مناسب – نمره ۶ یا بیشتر: کیفیت خواب نامطلوب. اگر نمره کلی ۱۰ یا بالاتر باشد، فرد احتمالاً از یک اختلال خواب جدی رنج می‌برد و نیاز به بررسی‌های بالینی دارد.

نمره گذاری پرسشنامه خواب پیتزبورگ –PSQI

در نمره گذاری PSQI باید ۷ مولفه را مورد بررسی قرار دهید . حداقل و حداکثر نمره ای که برای هر مولفه در نظر گرفته شده است از ۰ ( نبودن مشکل ) تا ۳ ( مشکل بسیار جدی) می باشد . درانتها نمره های هر مولفه را با هم جمع کرده و به یک نمره کلی تبدیل کنید ( ۰ تا ۲۱) . نمره بالا در هر مولفه و یا در نمره کلی نشان دهنده کیفیت خواب نامناسب می باشد. نمره های ۰-۱-۲-۳ در هر مقیاس به ترتیب بیانگر وضعیت طبیعی، وجود مشکل خفیف ، متوسط و شدید می باشد.

سوالات زیر به عادات معمولی خواب شما در طی ماه گذشته مربوط می شود . لطفا سوالات زیر را به دقت خوانده و گزینه مناسب که متناسب با وضعیت شما می باشد را انتخاب نمایید.

در طی ماه گذشته:

1. معمولا شبها چه ساعتی می خوابید؟
2. از زمانی که به رختخواب می روید ، چقدر ( به دقیقه) طول می کشد تا خوابتان ببرد؟
3. معمولا صبح ها چه ساعتی از خواب بیدار می شوید؟
4. میزان خواب واقعی شما در شب چند ساعت است؟

مجموعه نمره هر سوال از ۰ تا ۳ میباشد که جمع نمره های مقیاس هفت گانه نمره کلی را تشکیل می دهد که از صفر تا ۲۱ است . نمره کلی ۶ یا بیشتر به معنای نامناسب بودن کیفیت خواب می باشد .

روایی و پایایی پرسشنامه:

• پایایی (Reliability): میزان اعتبار این پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ ۸۳٪ گزارش شده است که نشان‌دهنده دقت بالای آن در اندازه‌گیری کیفیت خواب است (Buysse et al., 1989).
• روایی (Validity): مطالعات مختلف روایی محتوایی و سازه‌ای این پرسشنامه را تأیید کرده‌اند (Kakooei et al., 2010).

نتیجه‌گیری:

پرسشنامه PSQI یکی از ابزارهای استاندارد برای ارزیابی کیفیت خواب است و مطالعات علمی زیادی اعتبار آن را تأیید کرده‌اند. کیفیت خواب نامناسب با پیامدهای جدی سلامتی همراه است، از جمله افزایش خطر بیماری‌های مزمن و کاهش عملکرد شناختی. اگر نمره PSQI شما بالاتر از ۶ است، بهتر است عادات خواب خود را بررسی کرده و در صورت لزوم، با متخصص مشورت کنید.

اگر این مطلب برایتان مفید بود، دوره آموزشی ما ، به شما کمک می‌کند این مسیر را با قدرت ادامه دهید.📘

منابع :

Kakooei, H., Zare, S., Akhlaghi, A. A., & Panahi, D. (2010). Evaluation of sleep quality among professional drivers in intercity terminals. Iranian Journal of Public Health, 39(3), 33-39.

Buysse, D. J., Reynolds, C. F., Monk, T. H., Berman, S. R., & Kupfer, D. J. (1989). The Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI): A new instrument for psychiatric research and practice. Psychiatry Research, 28(2), 193-213.

Karacan, I., Thornby, J. I., Anch, A. M., Williams, R. L., & Okawa, M. (1983). Sleep disturbance: A community survey. Journal of Clinical Neurophysiology, 1(1), 49-60.

Kripke, D. F., Garfinkel, L., Wingard, D. L., Klauber, M. R., & Marler, M. R. (1979). Mortality associated with sleep duration and insomnia. Archives of General Psychiatry, 36(1), 103-116.

Cappuccio, F. P., D’Elia, L., Strazzullo, P., & Miller, M. A. (2010). Sleep duration and all-cause mortality: A systematic review and meta-analysis of prospective studies. Sleep, 33(5), 585-592.

Ju, Y. S., Lucey, B. P., & Holtzman, D. M. (2014). Sleep and Alzheimer disease pathology—A bidirectional relationship. Nature Reviews Neurology, 10(2), 115-119.

Citation: Buysse, DJ, Reynolds CF, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ: The Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI): A new instrument for psychiatric

research and practice. Psychiatry Research 213-28:193, 1989

1.کاکویی، حسین. زارع، سجاد. اخلاقی، علی اصغر. پناهی ،داوود(۱۳۸۹). بررسی کیفیت خواب رانندگان حرفه ای در پایانه های بین شهری ( مورد مطالعه :شهر تهران )